Adhikara

Adhikara

Rule of Law Episode 6 : စစ်သုံ့ပန်း

Rule of Law Episode 6: စစ်သုံ့ပန်း အဓိကာရ Rule of Law ဥပဒေဆိုင်ရာ ပေါ့ကတ်ရဲ့ Episode 6 ကို ရောက်ရှိလာခဲ့ပါပြီ။ ဒီတပတ်မှာ ဆွေးနွေးထားတဲ့ ခေါင်းစဥ်ကတော့ စစ်သုံ့ပန်းတွေ အကြောင်းပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခတွေ ဖြစ်ပွားရာမှာ ဖမ်းဆီးရမိတဲ့ စစ်သုံ့ပန်းတွေဟာ တရားစီရင်မှုကို ခံယူရမယ့်သူတွေဖြစ်နေနိုင်ပေမဲ့ လူသားတယောက်နဲ့ စစ်သုံ့ပန်းတွေ ရရှိရထိုက်တဲ့ အခွင့်အရေးတွေ ရှိနေပါသေးတယ်။ ဒီတပတ်မှာတော့ တရားလွှတ်တော်ရှေ့နေတဦးလည်းဖြစ်တဲ့ တင်ဆက်သူ ကိုဟယ်ရီနဲ့ လာရောက်ဆွေးနွေးသူ ကိုပိုင်သက်တို့က ဆွေးနွေးထားပါတယ်။

Season 2 Episode 7: လွတ်လပ်စွာထုတ်ဖော်ပြောဆိုခွင့်နဲ့ အမုန်းစကား

လွတ်လပ်စွာထုတ်ဖော်ပြောဆိုခွင့်နဲ့ အမုန်းစကား (အပိုင်း ၁) အဓိကာရ လူ့အခွင့်အရေးပေါ့ကတ်ကနေ ပြန်လည်ကြိုဆိုပါတယ်။​ ဒီတပတ်မှာတော့ အဓိကာရပေါ့ကတ်မှာ လွတ်လပ်စွာထုတ်ဖော်ပြောဆိုခွင့်နဲ့ အမုန်းစကားဆိုတဲ့ အကြောင်းကို ဆွေးနွေးဖို့ ရွေးချယ်ထားပါတယ်။ ဒီအကြောင်းလာရောက်ဆွေးနွေးသူကတော့ လူမှုသဟဇာတဖြစ်ရေး ကြိုးပမ်းနေသူ ဆရာမ ငြိမ်း ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီတပတ် အပိုင်း(၁) မှာ ဆရာမငြိမ်းနဲ့ အဓိကာရတို့ ဆွေးနွေးထားတာကတော့ လွတ်လပ်စွာထုတ်ဖော်ပြောဆိုခွင့်နဲ့ လူ့ဂုဏ်သိက္ခာ၊ ဘယ်လိုရပိုင်ခွင့်တွေက လွတ်လပ်စွာ ထုတ်ဖော်ပြောဆိုခွင့်ထဲမှာ အကျုံးဝင်လဲ၊ လွတ်လပ်စွာထုတ်ဖော်ပြောဆိုခွင့်ဟာ ဘာကြောင့်မို့ အရေးကြီးတာလဲ။ လွတ်လပ်စွာထုတ်ဖော်ပြောဆိုခွင့်နဲ့ အမုန်းစကားဟာ ဘယ်လိုကွာခြားလဲ စတဲ့ အကြောင်းအရာတွေပဲ…

Season 2 Episode 6 : အမုန်းစကားနဲ့ သတင်းတု/သတင်းမှားများ

Season 2 Episode 6 : အမုန်းစကားနဲ့ သတင်းတု/သတင်းမှားများ အဓိကာရ လူ့အခွင့်အရေးပေါ့ကတ်ရဲ့ Episode 6 ကို ရောက်ရှိလာခဲ့ပါပြီ။ ဒီအပိုင်းမှာတော့ မြန်မာနိုင်ငံမှာ အစဥ်တစိုက် အရေးတကြီး ကိစ္စတရပ်ဖြစ်ခဲ့တဲ့ အမုန်းစကားနဲ့ သတင်းတု/သတင်းမှားတွေ အကြောင်းကို ဆွေးနွေးထားပါတယ်။ ဒီအပိုင်းမှာ အဓိကာရကို လာရောက်ဆွေးနွေးပေးသူကတော့ အမုန်းစကားနဲ့ သတင်းတု/မှားတွေကို စောင့်ကြည့်လေ့လာနေသူ သုတေသီတဦးဖြစ်တဲ့ မ Grace ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီနေ့ ဆွေးနွေးမှုမှာ မ Grace က အမုန်းစကားဆိုတာဘာလဲ၊ မြန်မာနိုင်ငံမှာ တွေ့ရများတဲ့…

Rule of Law Podcast Episode 5 : သမ္မတရာထူးလစ်လပ်ခြင်းနှင့် သမ္မတဖြစ်ပိုင်ခွင့်

Rule of Law Podcast Episode 5 : သမ္မတရာထူးလစ်လပ်ခြင်းနှင့် သမ္မတဖြစ်ပိုင်ခွင့် ဒီတပတ် အဓိကာရ ဥပဒေဆိုင်ရာပေါ့ကတ်မှာ ဆွေးနွေးမယ့်အကြောင်းအရာကတော့ သမ္မတရာထူးလစ်လပ်ခြင်းနှင့် သမ္မတဖြစ်ပိုင်ခွင့် ဆိုတဲ့ ခေါင်းစဥ်ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီအပိုင်းမှာတော့ ၂၀၂၁ ခုနှစ် အာဏာသိမ်းမှု၊ ဒုတိယသမ္မတ ဦးမြင့်ဆွေက ယာယီသမ္မတ ဖြစ်လာပြီး အရေးပေါ်အခြေအနေကြေညာတာဟာ ဥပဒေနဲ့ ညီသလား၊ မညီဘူးဆိုရင် ဘယ်လိုချိုးဖောက်မှုတွေ ဖြစ်သလဲ၊ နောက်ဆုံး ယာယီသမ္မတအမည်ခံထားတဲ့ မြင့်ဆွေက မင်းအောင်လှိုင်ကို ယာယီသမ္မတတာဝန်တွေကို လွှဲပြောင်းပေးအပ်တာဟာရော ဥပဒေနဲ့ ညီသလား…

Season 2 Episode 5 : လူမှုမီဒီယာကို နားလည်ခြင်း

လူမှုမီဒီယာကို နားလည်ခြင်း (အပိုင်း ၁) ဒီတပတ် အဓိကာရလူ့အခွင့်အရေးပေါ့ကတ် Episode 5 မှာတော့ နောက်ထပ်ခေါင်းစဥ်အသစ် တခုကို မိတ်ဆက်ဆွေးနွေးထားပါတယ်။ ဒီတပတ်အတွက်ခေါင်းစဥ်ကတော့ လူမှုမီဒီယာကို နားလည်ခြင်း (Understanding Social Media) ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီတပတ်မှာ လူမှုမီဒီယာသုတေသီတဦးဖြစ်တဲ့ ကိုကျော်ကြီး (သာကေတ)က လာရောက်ဆွေးနွေးထားပါတယ်။ ဒီတပတ် အပိုင်း ၁ မှာတော့ လူမှုမီဒီယာရဲ့ သဘောသဘာဝတွေက ဘာလဲ၊ သတင်းတုတွေ ထေ့လုံးလှိမ့်လုံးတွေကို မြန်မာနှင့် ကမ္ဘာမှာ လူတွေ ဘယ်လိုတုံ့ပြန်နေကြလဲ၊ ဒစ်ဂျစ်တယ်ကမ္ဘာပေါ်က ကိုယ်ရဲ့…

Rule of Law Podcast Episode 4 – မျှတသော တရားစီရင်မှု ရပိုင်ခွင့်

မျှတသော တရားစီရင်မှု ရပိုင်ခွင့် ဒီတပတ် Rule of Law ပေါ့ကတ် အပိုင်း ၄ မှာ တင်ဆက်သူလည်းဖြစ် တရားလွှတ်တော်ရှေ့နေတဦးလည်းဖြစ်တဲ့ ကိုဟယ်ရီနဲ့ လာရောက်ဆွေးနွေးသူ ကိုပိုင်သက်တို့က မျှတသောတရားစီရင်မှုအကြောင်းကို ဆွေးနွေးထားပါတယ်။အသွင်ကူးပြောင်းရေးဆိုင်ရာ တရားမျှတမှုကို တချိန်မှာ အကောင်အထည်ဖော်ဆောင်ရမှာဖြစ်ပေမဲ့ တော်လှန်ရေးကာလမှာလည်း လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှုတွေဟာ လက်နက်ကိုင်အချင်းချင်းကြား၊ လက်နက်ကိုင်ဆောင်ထားသူနဲ့ ပြည်သူကြား၊ ပြည်သူနဲ့ပြည်သူကြားမှာ ဖြစ်ပေါ်နေမှာမို့ မျှတသောတရားစီရင်ခွင့်နှင့် တရားရေးဆိုင်ရာတာဝန်ယူမှုရှိဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ ဒီလိုချိန်မှာ နယ်မြေတွေကို ထိန်းချုပ်လာနိုင်ပြီး ပြည်သူ့အုပ်ချုပ်ရေးစနစ် ထူထောင်၊ လည်ပတ်နိုင်တဲ့ တော်လှန်ရးအင်အားစုတွေဟာ သူတို့ထိန်းချုပ်ထားတဲ့ နယ်မြေတွေမှာ…

Rule of Law Episode 3: သတင်းမီဒီယာနဲ့ ဥပဒေအကာအကွယ်

သတင်းမီဒီယာနဲ့ ဥပဒေအကာအကွယ် အဓိကာရ Rule of Law Podcast ရဲ့ Episode 3 မှာ ဒီတပတ်ဆွေးနွေးမယ့် ခေါင်းစဥ်ကတော့ သတင်းမီဒီယာနဲ့ ဥပဒေအကာအကွယ်ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီတပတ်ဆွေးနွေးခန်းမှာ ROL ပေ့ါကတ်ရဲ့ ပင်တိုင်တင်ဆက်သူတဦးလည်း ဖြစ်သလို၊ တရားလွှတ်တော်ရှေ့နေတဦးလည်း ဖြစ်တဲ့ ကိုဟယ်ရီနဲ့ ပူးတွဲတင်ဆက်သူ ကိုပိုင်သက်တို့က ဆွေးနွေးထားပါတယ်။ ဆွေးနွေးချက်တွေကတော့ မီဒီယာတွေ၊ ဂျာနယ်လစ်တွေ၊ ပြည်သူလူထုတွေအတွက် သတင်းဖြန့်ဖြူးရာ၊ သတင်းဖတ်ရှုရာ အဓိကပလက်ဖောင်းဖြစ်တဲ့ လူမှုမီဒီယာတွေ အသုံးပြုလို့မရတော့အောင် VPN တွေကို ပိတ်လိုက်တာဟာ စစ်ကောင်စီမှာ…

Season 2 Episode 4: နိုင်ငံသားဖြစ်ခွင့်

နိုင်ငံသားဖြစ်ခွင့် (အပိုင်း ၁) ဒီတပတ်မှာ ကျရောက်တဲ့ အဓိကာရ လူ့အခွင့်အရေးပေါ့ကတ်ရဲ့ Season 2၊ Episode 4 မှာတော့ လူ့အခွင့်အရေးကြေညာစာတမ်းပါ ရပိုင်ခွင့်တခုဖြစ်တဲ့ နိုင်ငံသားဖြစ်ခွင့် (right to citizenship) ဖြစ်ပါတယ်။ နိုင်ငံသားဖြစ်ခွင့်အကြောင်းခေါင်းစဥ်နဲ့ ဆွေးနွေးချက် အပိုင်း ၁ မှာတော့ နိုင်ငံသားဖြစ်ခွင့်နဲ့ပတ်သက်တဲ့ နိုင်ငံတကာစံနှုန်းတွေဟာ ဘာတွေရှိလဲ၊ ကမ္ဘာပေါ်မှာ နိုင်ငံမဲ့သူတွေများစွာရှိနေတာဟာ ဘာကြောင့်လဲ၊ လက်ရှိကမ္ဘာမှာ လူသားပေါင်းများစွာ နိုင်ငံမဲ့ဖြစ်စနေကြတဲ့ အခြေအနေတွေဟာ ဘယ်လိုရှိနေလဲ၊ နိုင်ငံမဲ့ဆိုတာဟာ နိုင်ငံမရှိတဲ့သူကို ဆိုလိုတာလား စတဲ့ အကြောင်းအရာတွေကို…

Season 2 Episode 3: လူမျိုးသုဥ်း/တုံး သတ်ဖြတ်မှု (ခ) ဂျီနိုဆိုက် Genocide

လူမျိုးသုဥ်း/တုံး သတ်ဖြတ်မှု (ခ) ဂျီနိုဆိုက် Genocide (အပိုင်း ၁) လူမျိုးတုံး/သုဥ်းသတ်ဖြတ်မှုလို့ မြန်မာမှုပြုပြီး သုံးစွဲလေ့ရှိကြတဲ့ ဂျီနိုဆိုက်ဒ်ဟာ ကမ္ဘာ့မှာ အဆိုးဆုံးလို့ သတ်မှတ်ထားတဲ့ နိုင်ငံတကာရာဇဝတ်မှုတွေထဲက အမျိုးအစားတခု ဖြစ်ပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံမှာလည်း ၂၀၁၇ ရိုဟင်ဂျာ လူမျိုးသုဥ်း/တုံးသတ်ဖြတ်မှုအရေးနဲ့ ၂၀၂၁ စစ်အာဏာသိမ်းမှုတို့ ဖြစ်ပေါ်ပြီးနောက်မှာ အတိုင်းအတာတခုထိ ကမ္ဘာက သတိထားမိလာခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် တရားမျှတမှုဖော်ဆောင်ရေးဟာ ခုချိန်ထိ ကြိုးစားနေဆဲ လမ်းခုလတ်မှာသာ ရှိနေဆဲ​ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီတပတ်မှာတော့ လူမျိုးသုဥ်းသတ်ဖြတ်မှု (ခ) ဂျီနိုဆိုက်ဒ်ဆိုတဲ့ ခေါင်းစဥ်နဲ့ လူနည်းစုအရေး၊ ဘာသာရေး၊…

Rule of Law Episode 2: သံသယနဲ့စွပ်စွဲခံရသူ/ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းခံရသူရဲ့ ရပိုင်ခွင့်

သံသယနဲ့စွပ်စွဲခံရသူ/ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းခံရသူရဲ့ ရပိုင်ခွင့် (Part 1) အဓိကာရ Rule of Law ပေါ့ကတ်ရဲ့ ဒီတပတ်အတွက် ခေါင်းစဥ်ကတော့ သံသယနဲ့စွပ်စွဲခံရသူ/ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းခံရသူရဲ့ ရပိုင်ခွင့်ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ တင်ဆက်သူ Harry က မေးမြန်းဆွေးနွေးပြီး တရားလွှတ်တော်ရှေ့နေတဦးဖြစ်တဲ့ ဆရာမ မယ်အေးက လာရောက်ဖြေကြားဆွေးနွေးထားပါတယ်။ စွပ်စွဲခံရသူတဦးဟာ ဖမ်းဆီးချုပ်နှောင်ခံရပြီးတာနဲ့ ရှေ့နေနဲ့တွေ့ဆုံပိုင်ခွင့် စောနိုင်သမျှ အစောဆုံး တွေ့ခွင့်ရှိရမယ်ဆိုပေမဲ့ အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်းမှာ ဘယ်လိုအခြေအနေတွေ ဖြစ်ခဲ့သလဲ။ ရဲလက်အောက်မှာ ချုပ်နှောင်ကာလဟာ ၂၄ နာရီသာ ဖြစ်ပေမဲ့ လက်တွေ့မှာ ဘယ်လိုတွေ ချုပ်နှောင်ဖမ်းဆီးနေသလဲ။ အကျဥ်းထောင်ကျခံရစဥ်မှာလည်း…